De tapuiten broeden weer op de Kale Duinen
Terwijl de tapuiten net beginnen met broeden, vliegen de eerste jonge boomleeuweriken op Aekingerzand in het Drentse-Friese Wold bijna uit. Overal in het gebied liggen nu nauwelijks beschermde nestjes op de grond, maar dankzij de nieuwe bebording en intensieve bescherming en voorlichting gaat het de goede kante op met deze kwetsbare grondbroeders op de Kale Duinen.
Soms ligt zo’n nestje op niet meer dan een paar meter van een wandelpad. Aan bezoekers vraagt Staatsbosbeheer dan ook om niet van de gemarkeerde routes te gaan. Honden zijn in de periode van 1 maart tot 1 september niet toegestaan.
Boomleeuweriken broeden in eenvoudige nestjes in de lage heide of in een pol buntgras. Door hun schutkleuren vallen de donsjongen nauwelijks op. Tapuiten broeden op de Kale Duinen veelal in of onder een vermolmde boomstobbe. Hier hebben ze een ruimte gevonden waar het vrouwtje de eitjes kan uitbroeden.
De tapuit is een zeldzame broedvogel in Nederland geworden en de Kale Duinen is het enige gebied in het binnenland waar nog een redelijke populatie tot broeden komt. De afgelopen jaren kwamen door verstoring en vertrapping echter veel jongen niet groot of werden de vogels tijdens het broeden vroegtijdig verstoord.
Om die verstoring en vertrapping van de nestjes te voorkomen zijn Staatsbosbeheer en Vogelbescherming, gesteund door de provincies Drenthe en Fryslân, al een tijdje bezig met een beschermingsprogramma. Het Aekingerzand is vanwege de stuifzandvlakte en mooie vergezichten erg populair bij wandelaars en andere recreanten. Doordat er ook schapen lopen ontstonden overal nieuwe paadjes die vervolgens weer door mensen werden gebruikt. Funest voor de rust en het broedsucces van tapuit en boomleeuwerik.
Om het oppervlak aan geschikt broedgebied te vergroten, is Staatsbosbeheer in samenwerking met onderzoeker Stef Waasdorp vorig jaar begonnen met het afsluiten van de begroeide delen van de Kale Duinen. Dat bleek goed te helpen want het broedsucces was navenant hoger dan in andere jaren. Dit jaar zijn de tijdelijke bordjes vervangen door bordjes met de tekst Vogelrustgebied.
De zandvlakte is nog steeds toegankelijk voor het publiek, net als de doorsteek naar de uitkijktoren en de gemarkeerde wandelroutes. Hiermee lijkt een goede mix te zijn gevonden tussen het gebied beleefbaar houden voor recreanten en bescherming van de kwetsbare broedvogels. Omdat de maatregelen relatief nieuw zijn, zijn zowel de onderzoeker en Staatsbosbeheer veel in het gebied om voorlichting te geven. Gelukkig vinden de meeste mensen het geen probleem om wat in te schikken en daardoor de vogels meer rust en ruimte te gunnen.
Bron: Staatsbosbeheer